مقالات

ارتباط هنر و معنویت اسلامی
عطاء‌الله عاشوری  ۱۳۸۶/۱۰/۱۰
چکیده‌ای از آراء و اندیشه‌های سید حسین نصر

سید حسین نصر۱. هنر اسلامی تنها در مواد و مصالح خلاصه نمی‌شود. اسلام نیز هم‌چون دیگر ادیان در طول تاریخ نیازمند فرصتی بود تا ناب‌ترین هنر قدسی خود را متجلی کند، گرچه این تجلی در قالب‌هایی بیگانه باشد؛ زیرا این قالب‌ها عارضی هستند و به ذات و ماهیت هنر مورد بحث آسیبی نمی‌زنند. منشأ هنر اسلامی، جهان‌بینی اسلامی و وحی است که در مواد و مصالح اثر هنری توسط یک جامعه دینی شکل می‌گیرد.
 
منبع:سایت فیروزه
دنباله بحث درادامه مطلب
ادامه نوشته

مقالات



خطاهاي سياسي دو فيلسوف - [نوژن اعتضادالسلطنه]


اروپا همواره خاستگاه فيلسوفان بزرگ تاريخ بوده است. فيلسوفاني كه سبب باروري شگرف فلسفه غرب شدند، اما در اين ميان دو فيلسوف اگزيستانسياليست آلماني و فرانسوي (هايدگر و سارتر) با وجود تفاوت‌هاي بنيادي در فلسفه‌هايشان راهي تازه را گشودند. اين دو فيلسوف علا‌وه بر پرداختن به حوزه فلسفه در عرصه سياست دوران خويش نيز اظهارنظر و موضعگيري‌هاي مستقيم و علني نمودند و در اين راه مرتكب خطاهاي بسياري نيز شدند.

به گمان عده بسياري اگر اين دو فيلسوف تنها به بيان ديدگاه‌هاي فلسفي خويش مي‌پرداختند شايد بر اعتبارشان افزوده مي‌شد و عده‌اي ديگر نيز بر اين عقيده‌اند كه فيلسوف در قبال رويدادهاي پيرامونش موظف به موضعگيري است. در بررسي عملكرد اين دو فيلسوف ارزشمند تاريخ فلسفه غرب بايد به اين نكته توجه داشته‌باشيم كه شخصيت فلسفي و شخصيت سياسي آنان را از يكديگر جدا سازيم و خدمات فلسفي آنان را به دليل خطاهاي سياسي‌شان ناديده نپنداريم. در ادامه سعي شده است تا در حد امكان با ديدي بي‌طرفانه به نقش و موضعگيري‌هاي سياسي اين دو فيلسوف اگزيستانسياليست پرداخته شود. ‌

منبع:روزنامه اعتمادملی

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

یادداشت

دموکراسي و انتخابات
ثمينا رستگاري

در جهاني که ما در آن زندگي مي کنيم دموکراسي تبديل به نامي براي مشروعيت بخشيدن به حکومت ها شده؛ پارادايمي که هنوز با بحراني مواجه نشده است و دشمنان آن گرچه با «رسم» آن قرابتي ندارند کمتر با «اسمش» اعلام دشمني مي کنند. راست و چپ و ميانه ها در اثبات دموکرات بودن از هم پيشي مي گيرند. خود ما نيز براي تخريب يا تقديس گذشتگان مان در پستوهاي ذهن آنها به دنبال ريشه هاي اين مفهوم مي گرديم البته حوصله بحث هاي ما نيز عموماً از صد سال پيش آن ورتر نمي رود و اينکه در ذهن خالقان اين مفهوم چه معنايي بر آن متصور بوده نيز به ما ربطي پيدا نمي کند. دموکراسي حتي اگر خوب هم نباشد براي خوب جلوه کردن بايد دموکرات بود. اما مي توان معناي آن را متناسب با هر فرد و گروهي تغيير داد. تا اينجاي ماجرا را شايد بتوان به حساب دستاوردي بشري گذاشت و اين تنها در صورتي است که توانسته باشيم از قلب مفاهيم و مبدل شدن آنها چشم فروبنديم. اما با اين چشم پوشي نيز مي توانيم به سرخط مشکلي بزرگ تر برسيم؛
 
منبع:روزنامه اعتماد
دنباله بحث درادامه مطلب
ادامه نوشته

یادداشت

درباره يوسف اباذري چهره سال علوم اجتماعي
جداافتاده

متين غفاريان

عصر روشنفکران حوزه عمومي (Public Intellectual) به پايان رسيده است. سکوت و خلوت سال 85 چنين مي گويد. در حالي که روز به روز روشنفکران تاثير جادويي خود بر مباحث سپهر عمومي را از دست مي دهند، اقبال به متفکراني است که ايده ها و افکار خود را بيش از پيش دقيق و تحت ضوابط ديسيپلين علمي ارائه مي کنند. بي دليل نيست که پس از دهه يي هژموني روشنفکران ديني که از طريق خطابه و مقاله با مخاطبان خود ارتباط برقرار مي کردند اينک چهره هايي سر برآورده اند که کتاب (به عنوان مجموعه منظمي از انديشه و نه مجموعه يي از مقالات پراکنده) را مهم ترين وسيله نشر انديشه هاي خود قرار داده اند. سر اقبال به کساني چون جواد طباطبايي شايد در همين باشد. طباطبايي همواره در کتاب هايش از روش فلسفي دفاع کرده و به روش

جامعه شناختي تاخته است. به گمان او جامعه شناسي توانايي بررسي و حل مسائل تجدد ايراني را ندارد. جامعه شناسي در ايران پس از انقلاب البته اول بار نيست که مورد نقد قرار مي گيرد.در سال هاي اوليه انقلاب و همزمان با انقلاب فرهنگي اگر تلاش کساني چون عبدالکريم سروش و غلامعباس توسلي نبود معلوم نبود جامعه شناسي چگونه مي توانست از اتهام علم مارکسيستي جان سالم در ببرد. مظلوميت دانش جهان مدرن- آن هم در سرزميني که هنوز در گير و دار تعامل با جهان مدرن است- بيشتر از آن بود که اصحابش در دفاع از آن کم کاري کرده اند. در اين ميان شايد يوسف اباذري- استاد دانشکده علوم اجتماعي دانشگاه تهران- يک استثنا باشد.

منبع:روزنامه اعتماد

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

مقالات

نظريه امتناع اصلاح

حسين فراستخواه

جواد طباطبايي در ايران خيلي زود به شخصيتي صميمي در ميان اهل انديشه و نظر تبديل شد؛ چنان که اکثر دانشجويان و اصحاب فکر در گفت و گوهاي غيررسمي ميان يکديگر، وي را با نام کوچک يعني «سيد جواد» خطاب مي کنند. اقبال انديشه او را شايد در مواجهه صادقانه و جدي اش با تاريخ فکري ايران بتوان جست و يافت که از خلال نوشته هايش به خوبي پيداست. خوانندگان جدي و پيگير آثار او تا حالا بايد «مکتب تبريز» را خوانده و منتظر جلد دوم آن باشند. اين يادداشت نيز مروري است بر فصلي از «مکتب تبريز» که به نظريه اصلاحات در ايران پرداخته است. آنچه در اين فصل بيش از ساير مطالب، نظرم را به خود جلب کرد، بخشي بود که در ارتباط با مجدالملک و «رساله مجديٌه» وي نگاشته شده بود.روايت طباطبايي از نظريه اصلاحات، از سفرنامه هاي ايرانيان به خارج از کشور شروع شده و بعد به رساله هاي رجال سياسي مي رسد که در ميان آنها، نام اشخاصي از قبيل عبداللطيف شوشتري، ميرزا ابوطالب خان و ميرزا صالح شيرازي، در کنار نام مردي چون ميرزا ملکïم خان به چشم مي خورد و طباطبايي اين اسناد را در زمره «نخستين تاملات درباره اصلاحات» به شمار مي آورد. ولي يکي از مهمترين بيانيه هاي اجتماعي و سياسي که در عصر ناصرالدين شاه و در انتقاد از اوضاع درهم آشفته ايران و انحطاط کشور نوشته شده، رساله کشف الغرائب يا رساله مجديٌه اثر حاج ميرزا محمدخان مجدالملک است که به جهت پيشنهاد طرحي براي اصلاحات به رشته تحرير درآمده و هرچند در آن عصر به چاپ نرسيد، ولي به صورت دست نوشته انتشار محدودي يافت و خوانده شد. طباطبايي رساله او را بيانيه يي سياسي و نوعي «نامه سرگشاده» خطاب به اولياي امور و شخص شاه مي داند. جالب اينکه انتشار اين نوشتار، مقارن است با انتشار رساله «يک کلمه» ميرزا يوسف خان مستشارالدوله که يکي از اسناد برجسته تجددخواهي به شمار مي رود. در اين دوران به تدريج، شيوه هاي کهنً سياستنامه نويسي متروک شد و روشنفکران و رجال سياسيً مïصلح، به شيوه نويني در تامل سياسي روي آوردند. در ميان روشنفکران به کساني چون آخوندزاده، ملکم خان و زين العابدين مراغه يي و در ميان رجال، به مستشارالدوله و مجدالملک برمي خوريم. طباطبايي رساله مجديٌه را بيانيه يي سياسي يا نوعي نامه سرگشاده به ناصرالدين شاه و ارباب حکومت و نيز نخستين هشدار نسبت به وقوع انقلاب مشروطه مي داند. هرچند که صراحتاً به انقلاب و مشروطه اشاره يي نشده، ولي تعابيري چون

منبع:روزنامه اعتماد

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

گفتگو

گفت‌وگو با محمد مجتهد شبستري

روشنفكري ديني نه، روشنفكران ديندار آري

 

اين چند سال خبري از شما نداشتيم. به نظر مي‌رسيد مجتهد شبستري علاقه‌اي به حضور در فضاي عمومي ندارند.

منظورتان از فضاي عمومي چيست؟

منظورم معناي ساده حوزه عمومي‌اي است كه اصولا روشنفكران در آن به نشر آرا و انديشه‌هايشان مي‌پردازند. حال چه به صورت سخنراني و خطابه يا به صورت نشر مكتوب. در دوران پس از انقلاب به‌خصوص روشنفكران ديني در اين حوزه عمومي بسيار فعال بودند، اظهارنظر مي‌كردند و نسبت به مسايل جامعه هم از منظر خودشان و با بيان خاص خودشان واكنش نشان مي‌دادند. به نظر مي‌رسد حضور شما از اين جهت بسيار كم شده است. دليل آن چه بود؟

به استثناي دو سالي كه به دليل خستگي فكري و عصبي به خودم قدري استراحت داده بودم- البته از مطالعه غافل نبودم- در اين ماه‌هاي اخير در مواردي كه تشخيص دادم مي‌توانم حرفي بزنم حضور داشته‌ام، صحبت كرده‌ام و صحبت‌هايم هم منتشر شده است. اما به طور كلي من آدم پرحرفي نيستم. بايد تشخيص بدهم كه در جايي مستعمين و مخاطباني هستند، خود من صحبت تازه‌اي دارم يا ضرورت دارد كه صحبتي را تكرار كنم

 

منبع:شهروندامروز

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

گفتگو

گناهكار اول

پاسخ بابك احمدي به پرسش‌هاي شهروند

 

1. در قرن بيستم خوانش‌هاي بسياري از ماركس شده است اما اغلب اين خوانش‌ها خود زيرمجموعه ماركسيسم ناميده شده‌اند. مانند ماركسيسم ساختارگرا، ماركسيسم هگلي و... خوانش غيرماركسيستي از ماركس چه معنايي مي‌تواند داشته باشد؟

كارل ماركس يك متفكر انقلابي بود. وقتي درباره او بحث مي‌كنيم جدا كردن دو جزء «متفكر انقلابي» از يكديگر اگر ناممكن نباشد بسيار دشوار است. از آنجا كه او سرچشمه ايده‌ها و نظام‌هاي فكري را واقعيت‌هاي مادي، مناسبات اجتماعي و فعاليت‌هاي عملي انسان‌ها مي‌دانست اعتبار انديشه‌هاي خودش را هم به كردار انقلابي‌اش مقيد مي‌كرد. نخستين نسل پيروان او نيز در مورد جداسازي ماركس متفكر از ماركس فعال انقلابي سخت محتاط بودند. مساله آنان پيش از اينكه نوآوري نظري باشد تدوين كارآمد سياست‌هاي انقلابي بود. نظريه‌پردازاني چون كائوتسكي، لابريولا، لنين، تروتسكي، بوخارين، لوكزامبورگ، لوكاچ و گرامشي همه فعالان سياسي و اعضاي احزاب انقلابي بودند و «آموزه‌هاي» ماركس را در راستاي پيشرفت فعاليت‌هايي كه به نام لايه‌هاي پيشروي طبقه كارگر سامان مي‌دادند به كار مي‌گرفتند

 

منبع:شهروند امروز

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

گفتگو

چرا به روشنفكري پرداختيم - فرزین وحدت ، علي قيصري و مهرزاد بروجردي

پرونده اين شماره شهروند امروز درباره كتاب‌هايي است كه درباب تاريخ روشنفكري ايراني در ايران منتشر شده‌اند. در اين پرونده از نويسندگان اين كتاب‌ها خواستيم به دو پرسش ما جواب دهند. اول آنكه با چه ايده‌اي به سراغ تاريخ روشنفكري ايران رفته‌اند و پرسش اصلي تحقيق‌شان چه بود؟ و دوم آنكه اگر امروز بار ديگر به اين موضوع بپردازند چه تغييراتي در تحقيق خود اعمال مي‌كنند؟ آنچه مي‌خوانيد پاسخ‌هاي فرزين وحدت، علي قيصري و مهرزاد بروجردي به پرسش‌هاي ماست. 

 

فرزين وحدت

فرزين وحدت فوق دكتراي خود در مطالعات خاورميانه را از دانشگاه‌هاروارد اخذ كرده و اكنون استاد مطالعات خاورميانه در همان دانشگاه است. وي ارتباط گسترده‌اي با مهرزاد بروجردي همتاي خود در دانشگاه سيراكوز دارد. از فرزين وحدت در ايران كتاب رويارويي ايرانيان با مدرنيت توسط نشر ني منتشر شده است. مقالات او در مجلات مختلفي مانند فصلنامه گفتگو، همشهري‌ماه و خردنامه همشهري در ايران به چاپ رسيده است.

 

منبع:شهروند امروز

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

گفتگو

فريدون آدميت و تاريخ نگاري مدرن

هيچ كس از او فراتر نرفت

گفت وگو با دكترخسرو شاکري - فرشاد قربانپور

 

 

دكتر خسرو شاكري استاد بازنشستهء تاريخ  ازمؤسسهء تحقيقات عالي علوم اجتماعي، پاريس است و پيش از اين نيز كتابهايي از جمله  پيشينه هاي اجتماعي و اقتصادي جنبش مشروطيت، ميلاد زخم پيرامون تاريخ نهضت جنگل،نامه هاي مصطفي شعاعيان و... از او به چاپ رسيده است.او كه تاريخ پژوهي  را تاكنون متوقف نكرده است اكنون در گفت و گو با شهروند امروز به بيان برخي از ويژگي هاي تاريخنگاري فريدون آدميت پرداخته است.

 

- دکتر فريدون آدميت را در مقام يك  مورخ چگونه ارزيابي مي کنيد و ويژگي تاريخ نگاري آدميت را چه مي دانيد؟

 

منبع:شهروندامروز

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

مقالات

قیامت گاه عشق - دكتر عبدالكريم سروش

سالها پيش وقتي در دروس فلسفة اخلاق، نظريه اعتدال ارسطويي را شرح مي‌كردم، و از رذيلت افراط و تفريط، و فضيلت "حد وسط" سخن مي‌گفتم، درهمان سالها مثنوي مولوي را نيز به جّد در مطالعه گرفتم و به لباب معارف آن عاشق عارف دل سپردم.

 از دفتر اول آغاز كردم، دستان كنيزك را در دستان پادشاه نهادم و با بازرگان روانه هندوستان شدم. در راه،‌ نغمه‌ها و ناله‌هاي عاشقانه طوطي بازرگان را به ياد مي‌آوردم كه....


 
 
 
منبع:شهروند امروز
دنباله بحث درادامه مطلب 
ادامه نوشته

كسب وكار

101 راه برای افزایش فروش

اقتصاد امروز ـ 1

نويسنده:  پاتریک فورسایت

مترجم:  علی ضرغام

اين‌ كتاب‌ برای‌ كسانی‌ كه‌ مديريت‌ فروشگاه‌ها و واحدهای‌ فروش‌ ديگر سازمان‌ها را به‌ عهده‌ دارند، همچنين‌ برای‌ كسانی‌ كه‌ با دست‌اندركاران‌ فروش‌ در ارتباطند، يعنی‌ مديران‌ فروش‌، آموزش‌دهندگان‌ و فروشندگان‌ مفيد است‌.

 

کد:  78/391

تعداد صفحات:  224

ناشر:    قدياني

964-417-282-5 :شابك

قيمت:  16000  ريال

 

تاريخ انتشار:  1383

نوبت چاپ:  چهارم

تعداد رنگ:  1

قطع:  رقعی

 

 

 

كسب وكار

101 راه برای رفتار حرفه ای در تجارت

اقتصاد امروز ـ 4

نويسنده:  الری سمپسون

مترجم:  علی ضرغام

اين‌ كتاب‌ با ارائه‌ راهكارهايی‌ به‌ خواننده‌ نشان‌ می‌دهد كه‌ چگونه‌ بدون‌ دست‌ زدن‌ به‌ هيچ‌ كار غيرعادی‌، تأثير مثبتی‌ به‌ ديگران‌ و جريان‌ كار بگذارد.

 

کد:  78/394

تعداد صفحات:  200

ناشر:   قدياني

964-417-285-X :شابك

قيمت:  16000  ريال

 

تاريخ انتشار:  1384

نوبت چاپ:  چهارم

تعداد رنگ:  1

قطع:  رقعی

 

 

 

کسب وکار

101 راه برای تبلیغ کالا

اقتصاد امروز ـ 5

نويسنده:  گادفری هریس، گرگری هریس

مترجم:  علی ضرغام

اين‌ كتاب‌ با ارائه‌ راهكارهايی‌ به‌ خواننده‌ نشان‌ می‌دهد كه‌ چگونه‌ با تبليغات‌ شفاهی‌ و زبانی‌ جهت‌ تغيير وضع‌ به‌ نفع‌ خود سود ببرد.

 

کد:  78/395

تعداد صفحات:  176

ناشر:    قدیانی

964-417-286-8 :شابك

قيمت:  16000  ريال

 

تاريخ انتشار:  1383

نوبت چاپ:  چهارم

تعداد رنگ:  1

قطع:  رقعی

کسب وکار

101 راه برای کسب سود بیشتر

اقتصاد امروز ـ 2

نويسنده:  استیو پایپ

مترجم:  علی ضرغام

اين‌ كتاب‌ برای‌ مديران‌ سازمان‌ها يا مديرانی‌ كه‌ خود مالك‌ مؤسسات‌ تجاری‌ كوچك‌ و متوسط‌اند نوشته‌ شده‌است‌. همه‌ كسانی‌ كه‌ می‌خواهند تلاش‌ و كوشش‌شان‌ عملاً و قطعاً به‌ سود تبديل‌ شود، می‌توانند از راهكارهای‌ اين‌ كتاب‌ استفاده‌ كنند.

 

کد:  78/392

تعداد صفحات:  184

ناشر:  قدیانی

964-417-283-3 :شابك

قيمت:  16000  ريال

 

تاريخ انتشار:  1383

نوبت چاپ:  چهارم

تعداد رنگ:  1

قطع:  رقعی

 

 

 

تازه های نشر

  معرفي و نقد فيلسوفان مغرب‌زمين در «چنين گفت نيچه»

معرفي و نقد فيلسوفان مغرب‌زمين در «چنين گفت نيچه»
انتشارات كانون انديشه جوان به تازگي كتاب «چنين گفت نيچه» نوشته‌ يارعلي كرد فيروزجايي را روانه‌ بازار كتاب كرده‌است.

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، انتشارات كانون انديشه جوان به تازگي كتابي با عنوان «چنين گفت نيچه» به چاپ رسانده‌است.

در پيش‌گفتار اين كتاب هدف انتشارات كانون انديشه جوان از چاپ اين اثر اين‌گونه بيان شده‌است: با مطالعه آثار و ايده‌هاي كساني چون نيچه به چرايي‌هاي سمت و سوي غرب پي خواهيم‌برد و كشف اين‌كه چرا در جست‌وجوي معناي زندگي هر از گاهي و به سادگي به انتهاي نيستي مي‌رسد.

اين كتاب شامل 7 فصل با عناوين؛ زندگي نيچه، پيشينه فرهنگي و سابقه تاريخي، در جست‌وجوي معناي زندگي، حقيقت و معرفت، متافيزيك و علم، نقد اخلاق و ارزش‌هاي اخلاقي رايج، نيچه و دين و نيچه و نيست‌انگاري است؛ نويسنده در اين 7 فصل سعي كرده‌است خواننده را با زندگي، افكار و انديشه‌هاي نيچه آشنا كند. 

در قسمت‌هايي از اين كتاب آمده‌است: نيچه از جمله فيلسوفان غربي است كه بسياري از آثار و افكارش به دلايل گوناگون، منتشر نشده، او به نويسنده‌اي پركار معروف است، اما انديشه‌هايش ناهماهنگ و بدون نظم منطقي است؛ اما چرا نيچه تنها فرهنگ و تمدن يونان قديم و پيش از سقراط را پذيرفته و تمدن پس از آن تاريخ را به نقد كشيده و بر آن مي‌تازد؟ مطالعه بخش‌هايي از زندگي وي و درك دغدغه‌هاي ذهني او ما را به كشف انديشه‌ها و نقد عالمانه‌اش نزديك‌تر مي‌كند.

اين كتاب در 192 صفحه، شمارگان 2000 نسخه و قيمت 20000 ريال روانه بازار كتاب شده‌است.

تازه های نشر

  در آمدی بر فلسفه هنر

در آمدی بر فلسفه هنر

کتاب «در آمدی بر فلسفه هنر» اثری از «نوئل کارول» و ترجمه «صالح طباطبایی» توسط انتشارات فرهنگستان هنر منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «در آمدی بر فلسفه هنر» 
می‌کوشد پیش درآمدی بر فنون فلسفه تحلیلی باشد. هدف کتاب آن است که خواننده را به پروراندن رویکردهای خاص خود، به مفاهیم؛ هنر، بازنمایی، بیان، صورت هنری، زیبایی‌شناسی و بسیاری مفاهیم دیگر ترغیب کند.

این کتاب درصدد آگاهی بخشی، اطلاع‌رسانی و ترغیب به سوی فلسفه تاریخی هنر است. 

کتاب «در آمدی بر فلسفه هنر» به پنج فصل تقسیم شده‌است. چهار فصل نخست ساختاری موازی دارند و نظریه‌های مختلف هنری را مرور می‌کنند. فصل پنجم منحصراً به این مسئله اختصاص یافته که چگونه می‌توان آثار پیشنهادی را در شمار آثار هنری شناسایی یا طبقه‌بندی کرد؟

در بخشی از کتاب با عنوان «هنر و بیان» آمده‌است:
«جان کلام نظریه‌های بیانی این است که هنر سراسر بیانگر هیجان و احساس است. نظریه القایی و نظریه بیان انفرادی در روایت سر آمد از این رویکرداند. هر دو نظریه بر آنند که هنر ذاتاً با بیان هیجان سر و کار دارد. اما نظریه‌پردازان بیانگرا، همچون نظریه‌پردازان بازنمایی هنر، در مدعای خویش به اغراق و مبالغه گرفتار آمدند.»

از منابع مورد استناد این کتاب می‌توان به؛ مقاله‌ای در خصوص گرایش نو ویتگنشتاینی، تاریخ فلسفه هنر، دایره هنر، مقالات تعریف تاریخی هنر از جرالد لوینسن، روایت‌هایی از نظریه نهادی هنر از جرج دیکی و رویکرد روایی در توجیه شأن هنری موسیقی مطلق اشاره کرد.

کتاب «در آمدی بر فلسفه هنر» را انتشارات فرهنگستان هنر در 444 صفحه، شمارگان 2000 نسخه و بهای 59000 ريال به بازار کتاب عرضه کرده‌است

مقالات(هويت ،سنت، مدرنيته)

هويت ،سنت، مدرنيته

 یوسفعلی میر شکاک

رهاوردهای مدرنیته خواه صوری باشند خواه معنوی، گریزناپذیرند. معنای دیگر این سخن آن است كه مدرنیته در هر صورت خود را تحمیل می‌كند و مبارزه با آن حتی اگر ممكن باشد به شكست می‌انجامد.
ایدئولوژی مبارزه با مدرنیته نیز ناشی از مدرنیته است. بنابراین چاره‌ای جز پذیرفتن مدرنیته و عبور از آن باقی نمی‌ماند. این عبور چند سال یا چند قرن به طول می‌انجامد؟ معلوم نیست این‌قدر هست كه یا همه‌چیز با مدرنیته و به واسطة صورت‌های تكنیكی ناشی از آن به پایان می‌رسد و زمین و ساكنان آن نابود می‌شوند یا اینكه تمدنی دیگر، بیرون از مدار زمین و مدرنیته، بشریت را به نجات رهنمون می‌شود. به هر حال به گیرودار با مدرنیته برخاستن چیزی جز پندارگرایی نیست و البته این فضای مدرنیته است كه موجب پناه بردن افراد و اقوام‌ِ مختلف به وهم‌ و پندار می‌شود و به ایدئولوژی‌‌گرایی دامن می‌زند. مدرنیته زندگی را، تمام زندگی را، بی‌ كم و كاست در قبضة قدرت خود گرفته و به مداخلة امكانات دیگر در حیات بشری آن‌قدر مجال می‌دهد كه آزموده شوند و شكست بخورند. لاجرم امكانات دیگر یعنی اندیشه‌های غیرمدرن جز اینكه خود را درگیر فرسایش بیشتر كرده و بیش از پیش كارایی خود را از دست بدهند، راهی پیش رو ندارند. اما فهم این مطلب لااقل چند دهة دیگر كار می‌برد و تا آزموده شدن و بر باد رفتن تتمة اندیشه‌های غیرمدرن برای

منبع:سوره

ادامه بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

مقالات

انديشة نجات‌بخش در دين، ادبيات و عرفان

عبدالعلي دستغيب

 

مژده ‌اي دل كه مسيحا‌نفسي مي‌آيد
كه ز انفاس خوشش بوي كسي مي‌آيد
از غم هجر مكن ناله و فرياد كه دوش
زده‌ام فالي و فريادرسي مي‌آيد
ز‌آتش وادي ايمن نه منم خرّم و بس
موسي اينجا به اميد قَبَسي مي‌آيد
كس ندانست كه منزلگه معشوق كجاست
اين‌قدر هست كه بانگ جَرَسي مي‌آيد
دوست را گر سر پرسيدن بيمار غم است
گو بران خوش كه هنوزش نَفَسي مي‌آيد
خبر بلبل اين باغ بپرسيد كه من
ناله‌اي مي‌شنوم كز قفسي مي‌آيد
يار دارد سر صيد دل حافظ ياران
شاهبازي به شكار مگسي مي‌آيد.
(ديوان حافظ، غزل شمارة 235)1

درونمايه‌ها و عناصر ديني در بيشتر آثار ادبي و هنري سراسر گيتي به فراواني و به طور مؤثر به نمايش درآمده و تجسّم يافته است. اين عناصر و درونمايه‌ها در قصه‌ها، رومانسها، نمايشنامه‌ها و رمانها به‌صورت تمثيل يا نماد جلوه‌گري كرده است. چراكه ويژگيهاي موضوعي اين درونمايه‌ها به شكل رمز و اشارت درمي‌آيد و ازاين‌رو بايد به شيوة نامستقيم و در جامة ايما و اشارت بيان شود. از اين گذشته خود كتابهاي ديني نيز در بسياري از جاها، صورت هنري از جمله تمثيل دارد يا حماسي و رمزي است. گيتا، يكي از كتابهاي مقدس هند، در واقع بخشي است از كتاب بزرگ حماسي مهابهاراتا كه در آن به وصف يكي از رزمهاي قدسي پرداخته شده است.

منبع:سوره مهر

ادامه بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

گزارش

برندگان جايزه نوبل ادبيات از آغاز تا سال 2006

 

در ميان جوايز ادبي، جايزه نوبل ارزشمند‌ترين و افتخارآميزترين آنهاست. اين جايزه يكي از چند جايزه‌اي است كه بنا بر وصيت آلفرد برنهارد نوبل (1833ـ 1899)، شيميدان سوئدي، به‌ وجود آمد. نوبل كه با اختراع ديناميت و باروت بدون دود (نيتروگليسيرين) ثروت سرشاري عايدش شده بود، وقتي مشاهده كرد كه از اختراع او، برخلاف انتظارش، براي افزايش قدرت سلاحهاي جنگي و آدمكشي استفاده مي‌شود سخت متأثر و نگران شد و تمام سرمايه و دارايي خود را وقف پاداش به برگزيدگان علم و ادب و صلح جهان كرد. بنا بر وصيتنامه نوبل، از درآمد سرمايه نه ميليون دلاري او، پنج جايزه در رشته‌هاي فيزيك، شيمي، پزشكي، ادبيات و صلح به وجود آمد تا هر سال به مردان و زناني، صرف‌نظر از مليت آنها اعطا شود كه خدمات ارزنده‌اي به «نفع بشريت» انجام داده باشند. اين جوايز نخستين بار در سال 1901 به برگزيدگان اعطا شد. در 1969 هم جايزه‌اي براي علوم اقتصادي به وجود آمد.

منبع:سوره مهر

ادامه بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

مقالات

مشق مرگ سقراط
احمد شهدادی  ۱۳۸۶/۰۹/۰۱

هیچ چیزش در زندگی برازنده‌تر از ترک زندگی نبود.
جان سپردنش همچون جان سپردن کسی بود
که نیک آموخته باشد که به هنگام مرگ،
گران‌بهاترین چیزش را همچون بی‌بهاترین چیز دور افکند. [1]


مرگ سقراط به سال 399 پیش از میلاد رخ داد. این مرد هفتاد ساله یونانی، همواره چنان زندگی کرده بود که می‌خواست و درست می‌دانست: به سان فیلسوف. این ساتیر یا سیلنوس، چنان که الکیبیادس در رساله مهمانی افلاطون او را توصیف می‌کند، همان است که اریستوفانوس در ابرها می‌گوید او به سان یک مرغ‌ آبی می‌خرامید و چشم‌های خود را این‌جا و آن‌جا می‌گرداند. [2] آلکیبیادس در رساله مهمانی او را به زیبایی توصیف کرده است: مردی که خداوندگار فلسفه و دانایی بود، اما خود را نادان‌ترین مردمان می‌دانست. تابستان و زمستان یک لباس بیشتر نمی‌پوشید

منبع:سایت فیروزه

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

مقالات

مرگ و نمود فرهنگی آن در سینما
استیون گرزسکویاک؛ ترجمه‌ی یحیی نطنزی  ۱۳۸۶/۰۹/۰۵

مرگ در سینمای هالیوود توأمان به دو صورت تراژیک و عملی شجاعانه به تصویر کشیده شده است. نگرشی که به ویژه در «دوران طلایی» هالیوود نمود بارزی دارد. با مثال‌هایی همچون شخصیت بت دیویس در پیروزی تاریک (1939)، الیویا دوهاویلند در بر باد رفته (1939)، رونالد ریگان در Knute Rockne, All American (1940) و گری کوپر در غرور یانکی‌ها (1942). مفهوم مرگ در این فیلم‌ها چه در اصل داستان تنیده باشد و چه در داستان‌های فرعی بسط یافته باشد کارکردی رمانتیک یافته و در قالب فرهنگ غالب آمریکایی بازتعریف شده است؛ فرهنگی که تنها از منظر مردان اروپایی – آمریکایی دگرجنس‌گرای پروتستان قابل شناسایی است! البته نباید از یاد برد که غالب کاتولیک‌ها و یهودیان هالیوودی به رغم تعداد افزون‌شان تمایل دارند به جای بازتاب اندیشه‌های دینی خود در فیلم‌های‌شان، منعکس‌کننده‌ی هنجار دینی موجود در فرهنگ آمریکا باشند؛ هنجاری که بی‌شک متأثر از اندیشه‌های پروتستانی است.

منبع:سایت فیروزه

ادامه بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

مقالات

ادبیات به‏مثابه تاریخ

فتح‏الله بى‏نیاز  ۱۳۸۶/۰۸/۱۸

تاریخ از نگاه ادبیات مدرن و ادبیات از دیدگاه تاریخ‏گرایى مدرن


پیش‏درآمد:
یکى از گرایش‏هاى ادبى [و فرهنگى] دهه‏هاى اخیر جهان تمرکز روى موقعیت تاریخى است. در این رویکرد، نگاه تاریخى نه به ‏عنوان پس‏زمینه متن که جزو لاینفک آن تلقى مى‏شود. در ایران متأسفانه تا امروز کار چندانى به لحاظ نظرى روى این مقوله نشده است، فقط در ترجمه یکى از کتاب‏هاى راجر وبستر موسوم به «درآمدى بر پژوهش نظریه ادبى» مختصرى درباره آن دیده مى‏شود و نیز مقاله‏اى از آقاى دکتر حسین پاینده در نامه فرهنگستان شماره 3/7 تحت عنوان «تاریخ به ‏منزله داستان» چاپ شده است که ضمن توضیح این رویکرد، آن را به‏ شکل کاربردى به خواننده آموزش داده است.
 
منبع:سایت فیروزه
دنباله بحث درادامه مطلب
ادامه نوشته

روانشناسی

روانشناسی(تغییرذهن ها)

تغيير ذهن‌ها
خبرگزاري فارس: كتاب «تغيير ذهن‌ها؛هنر و علم تغيير ذهن خود و ديگران»‌نوشته «هوارد گاردنر» با ترجمه «كمال خرازي» توسط نشر ني به چاپ رسيد.
به گزارش خبرگزاري فارس كتاب «تغيير ذهن‌ها؛ هنر و علم تغيير ذهن خود و ديگران» در 10 فصل تأليف شده است.عنوان فصل اول كتاب «محتواي ذهن»، فصل دوم «شكل‌هاي ذهن»، فصل سوم «قدرت نظريه‌هاي اوليه»، فصل چهارم«رهبري جمعيتي متنوع»، فصل پنجم«رهبري يك نهاد: چگونه با جمعيتي همسان برخورد كنيم» فصل ششم «تغيير غيرمستقيم ذهنها از طريق كشفيات علمي، موفقيت‌هاي پژوهشي و آفرينش‌هاي هنري»، فصل هفتم «تغيير ذهن در موقعيت‌هاي رسمي»، فصل هشتم«تغيير ذهن نگاه نزديك» فصل نهم «تغيير ذهن خود» فصل دهم «سخن آخر: آينده تغيير ذهن» مي باشد. در آخر كتاب ضميمه‌ها، يادداشتها و نمايه آورده شده است.
دنباله بحث درادامه مطلب
ادامه نوشته

مقالات

نحوه ورود و شكل گيري گروه هاي شيطان پرستي در ايران/1

شيطان‌گرايي يكي از جريان‌هاي فاسد فكري غرب است

خبرگزاري فارس: يكي از جريان‌هاي فاسد فكري و فرهنگي كه ابتدا مرزهاي اخلاقيات را در كشورهاي اروپايي و آمريكايي در هم شكسته و سپس به سرزمين‌‌هاي شرقي رسيد شيطان‌پرستي يا شيطان‌گرايي است.

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

تازه های نشر

 

تازه های نشر(اپرای شناور)

اپراي شناور
(رمان)

   
نويسنده : جان بارت
مترجم : سهیل سمی
موضوع : ادبيات جهان
تاريخ چاپ : ۱۳۸۶
نوع جلد :

شوميز

 

قيمت : ۴۵۰۰۰ ريال
(رمان)

جان بارت، رمان‌نويس آمريکايي متولد 1930، بخاطر رمان‌هاي تجربي‌اش معروف است. او اپراي شناور را در بيست و شش سالگي نوشت؛ رماني بسيار فني و سنت‌شکن که فاصله دو نقطه از زندگي قهرمانش را روايت مي‌کند، يعني از زماني که قهرمان اثر تصميم به خودکشي مي‌گيرد تا هنگامي که منصرف مي‌شود. اما انتخاب زندگي از جانب اين قهرمان نشانه شادي و نشاط نيست. در دنيايي که "بارت" در دهه‌هاي ميانه قرن بيستم آمريکا مي‌شناسد، آنچه باعث انصراف از خودکشي مي‌شود، نه زندگي، که پوچي مرگ است. "اپراي شناور" بخشي از نام قايقي تفريحي است که در گذشته در بخش‌هاي مدخيز آب‌هاي ويرجينيا و مريلند رفت و آمد مي‌کرد... و بخشي از ماجراهاي اين کتاب بر عرشه همين قايق رخ مي‌دهد. مترجم کتاب ــ سهيل سمّي ــ پيش از اين آثاري از مارگارت اتوود (سرگذشت نديمه، اوريکس و کريک)، کازوئو ايشي‌گورو (هرگز رهايم مکن و تسلي‌ناپذير) و... را ترجمه کرده است.

                                              نقدهايي بر اين كتاب

دنباله بحث درادامه مطلب

ادامه نوشته

ادبیات(در معرفي کتاب تاسيان از ه .الف. سايه)

در معرفي کتاب تاسيان از ه .الف. سايه
سر زدن به خانه پدري

مهدي يزداني خرم

ارغوان، پنجه خونين زمين،

دامن صبح بگير

وز سواران خرامنده خورشيد بپرس

کي به اين دره غم مي گذرند

بخشي از شعر ارغوان - ه .الف. سايه

مجموعه شعر «تاسيان» در برگيرنده آثار هوشنگ ابتهاج،

(ه.الف.سايه) در اوزان نيمايي و قالب هاي غيرسنتي است. اين کتاب به انتخاب شاعر، شامل شعرهايي شده که او در فاصله 1325 تا 1380در قالب «شعر نو» سروده و بسياري از آنها در مجموعه هاي ترکيبي قبل سايه نيز منتشر شده اند. اين مجموعه از آن جهت به يکي از پيشنهادهاي نوروزي تبديل شده زيرا علاوه بر حضور و نفوذ شعر، شاعري به نام سايه در ذهن انسان ايراني چند دهه گذشته مي تواند مخاطبان او را به شکلي جدي تر با طبع آزمايي اين شاعر در قالب شعر نيمايي آشنا کند.

دنباله بحث درادامه مطلب

منب:روزنامه اعتماد

ادامه نوشته

مقالات(از فلسفه چه مي توان آموخت ؟)

از فلسفه چه مي توان آموخت ؟  

معرفتي  که  آدميان  در زندگي  روزانه  بدان  راه  يافته اند اغلب  از نوع  عملي  است . قسمت  مهمي  از اين  معرفت  مبتني  است  بر مسموعات و حکم  و امثال  يا تعاليم  گذشته  و قسمت  مهم  ديگر از تجربه  و انفعالات  و اميال  و آمال  فرد رنگ  گرفته  است . اين  قسم  معرفت  معمولا براي  حاجات  روزانه  و براي  بحث  در مسائل  متداول  بسنده  است . ليکن  وقتي  رشته  عادي زندگي  را چيزي  غيرمتعارف  يا معماگونه ، بگسلد عدم  کفايت  اين  معرفت  عملي  آشکار مي گردد.
مثلا کسي  ممکن  است  چيزي  درباره  تندرستي  و ناتندرستي  بداند و حتي  ممکن  است  خوب  قادر به  معالجه  ناخوشي هاي  کوچک  باشد، اما وقتي  وي  جدا مريض  شد، بايد با کسي  که  داراي  شناسايي  عميق تري  در زمينه  اندام هاي  بدن  و اعمال  و وظايف  آنهاست  مشورت  کند. يک  راننده  ممکن  است  تصوري  سطحي  و خام  در باب  اينکه  موتور چگونه  اتومبيل  را مي کشد داشته  باشد، اما براي  تعمير بايد نزد کسي  برود که  درباره  اصول  و قواعد مکانيکي  بيشتر مي داند. همين  امر درباره  چيزهايي  نظير لوله کشي ، گاز يا برق  درست  است . در مسائل  و امور پيچيده تر، همين  اختلاف  و فاصله  بين  شناسايي  عادي  و معرفت  تخصصي  وجود دارد. کدبانو و مودي  مالياتي  عملا چيزي  درباره  اقتصاد مي دانند، ولي  تنها دانشجو و پژوهنده  علم  اقتصاد اصول  و قوانين  آن  را مي فهمد; همگان  مي توانند با شگفتي  آسمان  پر ستاره  را نظاره  کنند، اما فقط  ستاره  شناس  است  که  حرکات  و هيات  ستارگان  را مي شناسد، و هرکس  مي تواند از تصور منظره  يک  جنگ  اتمي  مشمئز شود و به  وحشت  افتد، ليکن  تنها دانشمنداني  معدود هستند که  مسائل  مربوط  به  شکافتن  اتمها را مي دانند.

دنباله بحث درادامه مطلب

منبع:روزنامه مردم سالاری

ادامه نوشته

نقد(روايت نزديك،‌ نگاهي به رمان «سفر به گراي 270 درجه»)

 

 

روايت نزديك،‌ نگاهي به رمان «سفر به گراي 270 درجه»

 محمد دیده ور

 

«می‌خواهم فریاد بکشم. اگر فریاد نکشم خفه می‌شوم. چیزی تو گلویم گیر کرده. چیزی مثل یک کوه.» (سفر به گرای 270 درجه؛ صفحه 176)

«سفر به گرای 270 درجه» بیشتر شبیه آن دسته از فیلمهای مستند جنگی است که احتمالاً هیچ‌وقت اجازه رفتن روی آنتن را پیدا نمی‌کنند، تا یک رمان کلاسیک در باره دفاع مقدس. یک روایت به شدت واقعگرایانه است از خط مقدم بزرگ‌ترین عملیات دوران دفاع مقدس، یعنی «کربلای 5». روایتی که بی‌پروایانه خود «جنگ» را به نمایش می‌گذارد. جنگ خالص و پروضوحی که تلخ و سرد است؛ و در درونش، فاصله میان مرگ و زندگی، یکی دو سانتی‌متر بیشتر نیست. جنگی که به واقع، اگر «دفاع» نبود، مقدس هم نبود.

دنباله بحث درادامه مطلب

منبع:سوره مهر

ادامه نوشته

مقالات(رمان تاريخي در ادبيات فارسي كنوني)

رمان تاريخي در ادبيات فارسي كنوني

ترجمه: احمد سميعي (گيلاني)

 

پيچيدگي ر‌ُمان دوم، كه ما را به سپيده‌دم تاريخ ايران يعني دوران پادشاهي سياگزارس رهنمون مي‌شود، كمتر است. وانگهي نطفة اين رُمان با راه و روشهاي ديگري بسته شده است. ابتدا، در آن گفته مي‌شود كه هووخشتره چگونه با آشوربانيپال براي رهايي سرزمين ماد از قيمومت آشور به جنگ برخاست. چگونه، در آغاز، پيروزيهايش با هجوم سكاها و لزوم پيكار با آن قوم تباه شد. وي بعدا‌ً، با تغيير سياست، رؤساي سكاها را به اكباتان دعوت مي‌‌كند با اين انديشه كه آنان را تحت تأثير عظمت پايتخت خود و شكوه و جلال دربارش قرار دهد. ليكن آن چادرنشينان وحشي از اقامت خود براي كار اكتشافي در اردوي دشمن بهره مي‌جويند. آنان حتي توطئه‌اي مي‌چينند، كه يكي از خودشان آن را خنثي مي‌كند. و اين به سياگزارس امكان مي‌دهد كه با كشتن اين فرماندهان در يك مجلس ضيافت، به خطر هجوم سكاها پايان بخشد.

دنباله بحث درادامه مطلب

منبع:سوره مهر

ادامه نوشته

مقالات(درد عشق زليخا)

درد عشق زليخا

زهرا حسيني

 

بررسي روايتهاي «يوسف و زليخا» در سه اثر يوسف و زليخاي منسوب به فردوسي، جامي و خاوري شيرازي (با محوريت منظومه جامي)

چکيده
ادبیات غنایی به عنوان بخشی از میراث ارزشمند زبان و ادبیات فارسی، مضامین و عناصر خود را از باورهای مذهبی، قومی، طبیعت و هستی گرفته است و در این مورد عناصر مذهبی و دینی از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. داستان «یوسف و زلیخا» از جمله داستانهایی است که از بنمایه‌های مذهبی سرچشمه گرفته است و در دوره‌های مختلف، مورد استقبال شاعران قرار گرفته است. از آنجا که پیشینه داستان «یوسف» به تورات می‌رسد، سرایندگانی که این داستان را به نظم کشیده‌اند؛ غیر از قرآن و روایتهای تفسیری، روایت تورات را نیز پیش ‌رو داشته‌اند،

دنباله بحث درادامه مطلب

منبع:سوره مهر

ادامه نوشته